گفتار حاضر تلاشی است برای تحلیل ساختار اقتصادی ایران پیشاسرمایه داری با استفاده از مفهوم مارکسیستی » شیوه‌ی تولید » و با الهام از نظرات پری اندرسون و جان فوران که ساختار ایران را ترکیبی از سه شیوه‌ی تولید «سهم کاری» ، «شبانی چادر نشینی» و «پیشه وری» می دانند. این گفتار در عین حال پاسخی است به کسانی که صرفا با اتکا به مارکسیسم روسی و حداکثر شیوه‌ی تولید آسیایی کاربرد روش های ماتریالیسم تاریخی را در تحلیل ایران پیشا سرمایه داری به طورکلی نفی می کنند.
دوره‌بندی سرمایه‌داری و تحول جهانی/نوشته‌ی: دیوید لایبمن
چکیده: حوادث سال‌های اخیر ما را وامی‌دارد که دربارهی بنیادها [ی نظری‌مان] بازاندیشی کنیم: برای ارائه‌ی پاسخ به‌یک رشته پرسش‌های کلیدی و محوری، باید اقتصاد سیاسی، نظریه‌ی ماتریالیسم تاریخی، نظریه دولت، نظریه ملت و آگاهی ملی را با هم درنظربگیریم. امروزه، سرمایه‌داری جهانی تا چه حد به‌کمال خود دست یافته‌است؟ برای مرحله‌بندی (نظریه‌ی دوره‌بندی) و برای توضیح زمان حاضر، از چه مؤلفه‌هایی می‌توان بهره گرفت؟ یک رهیافت نیرومند برخلاف آگاهی متعارف در مورد تکامل سرمایه‌داری نشان می‌دهد که هنوز پیروزی سرمایه‌داری بر جهان کامل نشده‌است. این درک، به‌طور مکانیکی تحولات اجتماعی قابل ملاحظه را به‌تعویق نمی‌اندازد، بلکه به امکان دست‌یابی بهتر به آن اشاره دارد که در کوتاه‌مدت امکان تحقق دارد؛ تا هدف‌های دراز‌مدت‌تر را در چشم‌انداز و ارتباط روشن‌تری قرار دهد.
سایت ح. آزاد 