رزا لوگزامبورگ بیشتر به خاطر نوشتهها و مواضع سیاسیاش شهرت دارد، مانند موضع درخشان او در بارهی پیوند ضروری بین سوسیالیسم و دموکراسی و نقد بلشویکها بهخاطر رعایت نکردن این اصل، وهمچنین هشدارهای مکرر او به سوسیال دموکراسی در بارهی برگشتپذیر بودن دستآوردهای سیاسی و اقتصادی درجامعهی سرمایه داری: به نظر او هیچ مانع ساختاری و تکاملگرایانه در برابر این بازگشت وجود ندارد بجز تغییر توازن طبقاتی بهنفع طبقات حاکم. پیروزی فاشیسم و نئولیبرالیسم شواهدی است روشن بردرستی هشدارهای او. اما نظرات اقتصادی او بهویژه در میان فارسی زبانان کمتر مورد توجه قرار گرفته است. به همین دلیل ما تلاش میکنیم در یک برنامهی گفتاری درسه بخش به نظرات اقتصادی او بپردازیم: بخش نخست- نقد رزا به شمای بازتولید مارکس. بخش دوم – نقد رزا به شمای بازتولید مارکس (قسمت دوم). بخش سوم – نظرات رزا لوگزامبورگ در بارهی امپریالیسم و مزد

مارکسیسم و دیکتاتوری پرولتاریا/بخش دوّم: کمون پاریس/ ح. آزاد
گفتار حاضر در بارهی «دیکتاتوری پرولتاریا» شامل دو بخش است: بخش نخست، خلاصهای است از اثر هال دریپر در این مورد. او در این اثر نشان میدهد که معنای اصطلاح دیکتاتوری در نیمهی قرن نوزدهم با معنای امروزی آن متفاوت بود و هدف مارکس از کاربرد این اصطلاح صرفا «حاکمیت سیاسی پرولتاریا » به شکل سیاسی جمهوری دموکراتیک بود، نه آن چنانکه اگوست فون هایک در «راه بندگی» مینویسد «خودکامگی» و «از بین بردن آزادیهای فردی». و همچنین اثبات این نکته که این اصطلاح نه ملهم از بلانکی، بلکه کاملا در نقد نظرات او بود. بخش دوم، کمون پاریس را بهعنوان یک نمونهی مشخص تاریخی از دیکتاتوری پرولتاریا مورد بررسی قرار میدهد.
ح. آزاد